Month: March 2022

Համեմատի՛ր

6/8 = 6/8

7/9 > 5/9

24/67 < 56/67

66/78 < 95/78

9/4 = 9/4

7/78 > 5/78

Կոտորակները դասավորեք աճման կարգով

5/68, 1/68, 7/68, 9/68, 14/68, 47/68, 44/68, 17/68

1/68, 5/68, 7/68, 9/68, 14/68, 17/68, 44/68, 47/68

Կոտորակները դասավորեք նվազման կարգով

10/28, 9/28, 14/28, 19/28, 5/28, 17/28, 11/28, 16/28, 26/28

26/28, 19/28, 17/28, 16/28, 14/28, 11/28, 10/28, 9/28, 5/28

Ուղղանկյան լայնությունը կազմում է նրա երկարության 8/9 մասը։ Հաշվե’ք ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա երկարությունը 8100 սմ է։

8100:9×8=7200

7200×8100=57320000 սմ քառ․

Ուղղանկյան լայնությունը կազմում է նրա երկարության 9/7 մասը։ Հաշվե’ք ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա երկարությունը 49000 սմ է։

49000:7=7000

7000×9=63000

63000×49000=3107000000 սմ քառ․

Եռանկյան մի կողմը կազմում է երկու կողմերի 4/6 մասը։ Գտի՛ր, եռանկյան մի կողմի երկարությունը, եթե երկու կողմերի երկարությունը 56000 սմ է։

56000:6=9000

9000×4=36000 սմ

Աստղանիշը փոխարինիր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս.․․

կանոնավոր կոտորակ

*6/67

*9/59

78/*1

566/**0

56/67

49/59

78/81

566/880

անկանոն կոտորակ

*9/67

*7/54

67/*1

366/**6

79/67

87/54

67/41

366/286

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն գծիկ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Դերձակ

Կարճ

Թախտ

Մարդ

2.Ի՞նչ  է  նշանակում  դերձակ  բառը.

Կար ու ձև անող արհեստավոր

3.Ո՞ր   դարձվածքի   իմաստն  է  սխալ  բացատրված.

    ա/ գլուխը  դատարկ   —  հիմար, անխելք, տգետ

     բ/ թև առնել  —  ոգևորվել, ոգեշնչվել

     գ/ կողը  հաստ – համառ, կամակոր, ինքնասածի

     դ/ ձեռք մեկնել —  ձեռքով անել, հեռանալ

4.Տրված  բառերից  ո՞րն  է  ածանցավոր.

ա/ օրերից

բ/  գլուխ

գ/ թագավոր

դ/ ոչինչ

5.Ի՞նչ  խոսքի  մաս  են  տեքստում ընդգծված  բառերը:

Երկիր-գոյական

Երկար-ածական

Դերձակ-գոյական

Ասում է-բայ

6.Տեքստում  ընդգծված  նախադասությունից դու՛րս  գրիր երկու լրացում:

Թագավորն  ամիջապես  ոտքերն  իրեն է  քաշում,  թաքցնում  վերմակի  տակ:

7.Տեքստից  դու՛րս  գրիր  մեկական  պատմողական  և  հարցական   նախադասություն:

Կամակոր  թագավորն  այլևս  ոչինչ  չի  կարողանում  ասել:

-Տեսնենք  հասակիս  հարմա՞ր  է, թե՞  ավել- պակաս, —  ասում  է  թագավորն  ու  պառկում  թախտին, վերմակը  քաշում  վրան:

8.Կետադրի՛ր  հետևյալ  նախադասությունը.

Դերձակը  հասկացավ, որ  թագավորը  հիմար է:

9.Օգտագործելով  տրված  բառերը ̀ լրացրու՛  առած-ասացվածքները.

ա/ Ծաղիկը ծաղկին նայելով  է  բացվում:

բ/Թթու  է, թան  չի,  ամեն մարդու բան չի:

գ/Մեջք –մեջքի  որ  տանք, սարեր շուռ  կտանք:

դ/Արջից  վախեցողը  անտառ չի գնա:

/ սարեր,չի  գնա, մարդու, ծաղկին/

10. Ի՞նչն  է  ստիպում  թագավորին  նման հրաման  արձակել:

Նա այդպիսի հրաման արձակեց, քանի որ նա ուզում էր, որ այնպիսի վերմակ գցեր իր վրա, որ ամբողջ մարմինը ծածկվեր։

11. Ի՞նչ  հնարամտության  է  դիմում  դերձակը:

Դերձակը  մի  վերմակ է կարում,  դիտմամբ  էլ  մի  քիչ  կարճ  է  անում: Տանում է թագավորի մոտ: Փեշի  տակ  էլ  թաքուն  մի  ճիպոտ  է պահում: Վերմակն հազիվ թագավորի ծնկներին է հասնում։ Հետո դերձակը հանում է ճիպոտը և խփում թագավորի ոտքերին ու հասկացնում է թագավորին, որ ամեն մարդ իր ոտքերը վերմակի համեմատ պետք է մեկնի։

12.Ժողովրդական  ո՞ր  ասացվածքն  է  օգտագործված  տեքստում:

Ամեն մարդ պետք է իր վերմակի չափով ոտքերը մեկնի։

13.Ուրիշ ո՞ր հեքիաթի  հերոսին  ես  նմանեցնում  թագավորին:

<<Սուտասանը>> հեքիաթի թագավորին։

14. Կամակոր  թագավորին  պատժելու  մի  հնարք  էլ դու մտածիր:

Կզրկեի Թագավոր լինելուց:

15. Ինքդ ինչպե՞ս կվերնագրեիր  տեքստը:

Չոր կող Թագավորը և հնարամիտ դերձակը

Հովհանես Թումանյան

Ես մեր ծերերիցն եմ լսել, մեր ծերերը՝ իրենց պապերից, նրանց պապերն էլ՝ իրենց մեծերից, թե մի ժամանակ մի աղքատ հողագործ է լինում, ունենում է մի օրավար հող ու մի լուծ եզը։Ձմեռը էս աղքատ հողագործի եզները սատկում են։ Գարունքը, վարուցանքի ժամանակը որ գալիս է, եզը չի ունենում, թե վարի, հողը վարձով տալիս է իր հարևանին։Էս հարևանը վարելու ժամանակ խոփը մի տեղ դեմ է ընկնում, դուրս է գալի մի կարաս, մեջը՝ լիքը ոսկի։ Եզները լծած թողնում է, վազում է գյուղը հողատիրոջ մոտ։

— Հե՜յ, աչքդ լո՛ւս,- ասում է,- քու հողումը մի կարաս ոսկի դուրս եկավ, արի տա՛ր։

— Չէ՛, ախպե՛ր, էդ իմը չի,- պատասխանում է հողատերը։-Հողի վարձը դու տվել ես, դու վարում ես, էն հողումն ինչ էլ դուրս գա, քունն է․ ոսկի է դուրս եկել, թող ոսկի լինի, էլի քունն է։

Սկսում են վիճել․ սա ասում է՝ քունն է, նա թե չէ՝ քունը։ Վեճը տաքանում է, իրար ծեծում են։ Գնում են թագավորի մոտ՝ գանգատ։

Թագավորը մի կարաս ոսկու անունը լսում է թե չէ՝ աչքերը չորս է բաց անում։ Ասում է․

— Ոչ քո՛ւնն է, ոչ դրա՛նը, իմ հողում կարասով ոսկի է դուրս եկել, իմն է։

Իր մարդկանցով գնում է, որ հանի, բերի։ Գնում է, կարասի բերանը բաց անել է տալի, տեսնում, ի՞նչ ոսկի, կարասը լիքը օձ․․․Զարհուրած ու կատաղած ետ է գալի։ Հրամայում է պատժեն անգետ ռանչպարներին, որ համարձակվել են իրեն խաբել։

— Չէ՜, թագավորն ապրած կենա,— գոռում են խեղճերով— մեզ ինչո՞ւ ես սպանում, լավ չես տեսել, օձ չկա էնտեղ, ոսկի՜ է, ոսկի՛․․․

Թագավորը նոր մարդիկ է ուղարկում, որ գնան, ստուգեն։ Մարդիկը գնում են, ետ գալի թե՝ ճշմարիտ, ոսկի է։

— Վա՜հ,— զարմանում է թագավորը։ Ասում է․ «Երևի լավ չտեսա, կամ տեսածս էն կարասը չէր»։

Առաջադրանքներ․

Գրել կանաչով նշված բառերի հականիշները։

աղքատ-հարուստ

անգետ-խելացի

գոռում են-լռում են

ճշմարիտ-սուտ

Բացատրել կարմիրով նշված դարձվածքները։

Աչքդ լույս-բարեմաղթության բանաձև՝ ուրախալի առիթով

Աչքերը չորս բացել-շատ զգույշ՝ ուշադիր լինել, շրջահայաց լինել, զարմանալ

Նարնջագույնով նշված բառերը բառակազմորեն վերլուծել՝ արմատ, ածանց։

Վարուցանք-վար, ցանք=արմատ

Թագավոր-թագ-արմատ, -ավոր-ածանց

Ի՞նչու էր գյուղացիներից ամեն մեկը պնդում, թե ոսկու կարասը մյուսինն է և ոչ իրենը։ Մարդու ո՞ր հատկանիշի մասին է խոսում դա։

Անկեղծության և ազնվության

Քո կարծիքով՝ ի՞նչու թագավորը կարասի մեջ օձեր տեսավ։

Քանի որ նա վատն էր ագահ ու անկուշտ :

Մաս 2

Վեր է կենում, մին էլ գնում։Կարասը բաց է անում՝ դարձյալ մեջը լիքը օձ։Էս ի՞նչ հրաշք է, ի՞նչ միտք ունի, չեն հասկանում։Թագավորը հրամայում է, հավաքում է իր երկրի իմաստուններին։

— Բացատրեցե՛ք,— ասում է,— ո՛վ իմաստուններ, ի՞նչ հրաշք է սա։ Էս հողագործներն իրենց հողում կարասով ոսկի են գտել։ Ես եմ գնում՝ կարասը լիքն օձ է դառնում, սրանք են գնում՝ ոսկի։ Էս ի՞նչ կնշանակի։

— Դրա բացատրությունն էս է, թագավո՛ր, եթե չես բարկանալ,— ասում են իմաստունները։— Կարասով ոսկին աղքատ հողագործներին պարգև է ղրկած իրենց ազնվության ու արդար աշխատանքի համար։ Երբոր նրանք են գնում, իրենց արդար վարձին են գնում ու միշտ էլ ոսկի են գտնում, իսկ երբոր դու ես գնում, գնում ես ուրիշի բախտը հափշտակես, նրա համար էլ ոսկու տեղ օձ ես գտնում։

Թագավորը ցնցվում է․ խոսք չի գտնում պատասխանելու։

— Լա՛վ,— ասում է,— դե հիմի է՛ն որոշեցեք, թե էդ երկուսից ո՞րին է պատկանում գտած ոսկին։

— Իհա՛րկե հողատիրոջը,— ձայն է տալի վարող գյուղացին։

— Չէ՜, վարողի՛նն է,— մեջ է մտնում հողատերը։ Ու նորից սկսում են կռվել։

— Լա՛վ, լա՛վ, կացե՛ք,—կանգնեցնում են իմաստունները,— ի՞նչ ունեք դուք, տղա կամ աղջիկ։

Դուրս է գալի, որ մինը մի տղա ունի, մյուսը՝ մի աղջիկ։ Իմաստունները վճռում են, որ սրանք գնան իրենց աղջիկն ու տղեն իրար հետ պսակեն, էն գտած ոսկին էլ տան նրանց։ Էստեղ համաձայնում են բարի մարդիկը, ուրախանում են, ու կռիվը վերջանում է, սկսում է հարսանիքը։ Օխտն օր, օխտը գիշեր հարսանիք են անում, կարասով ոսկին էլ, որ պարգև էր ղրկած իրենց ազնվության ու արդար աշխատանքի համար, տալիս են իրենց զավակներին։

Բարին էստեղ, չարը էն ագահ թագավորի մոտ։

Առաջադրանքներ՝

Նարնջագույնով նշված բառերը բառակազմորեն վերլուծել՝ արմատ, ածանց։

հողագործ-հող, գործ=արմատ

բացատրություն-բացատրել-արմատ, -ություն-ածանց

ազնվություն-ազնիվ-արմատ, -ություն-ածանց

հողատեր-հող, տեր=արմատ

Կանաչով նշված բառերով նոր բառեր կազմիր։

հրաշք-հրաշագործ

ոսկի-ոսկեպատ

արդար-արդարախոս

տղա-տղայաբար

Ինչ պատասխան են տալիս իմաստունները թագավորի այն հարցին, թե ինչո՞ւ է նա կարասի մեջ օձեր տեսնում, իսկ մյուսները՝ ոսկի։

Նրանք ասում են, որ կարասով ոսկին պարգև է աղքատ հողագործներին, իրենց ազնվության ու արդար աշխատանքի համար։ Երբ նրանք են գնում, իրենց արդար վարձին են գնում ու միշտ էլ ոսկի են գտնում, իսկ երբ դու ես գնում, գնում ես ուրիշի բախտը հափշտակես, նրա համար էլ ոսկու տեղ օձ ես գտնում։

Փոխիր հեքիաթի ավարտը՝ ըստ քո ցանկության։

Ի՞նչ է սովորեցնում հեքիաթը

Որ չի կարելի գողանալ ուրիշի բախտը։

Урок 2

Из учебника стр. 48 — 49

На экскурсии
Когда Лена и бабушка подходили к школе, они услышали весёлый смех. Это ученики перед экскурсией в Третьяковскую галерею играли во дворе. В музее было много народу, особенно школьников, у которых начались каникулы.
— Сколько вас? — обратилась Анна Михайловна к старосте класса.
— С Леной пятнадцать, — ответила Наташа.

Анна Михайловна хорошо знала и любила русских художников, поэтому они осматривали музей
без экскурсовода. Она сама вела экскурсию и рассказывала о картинах Левитана, Репина и других
художников. А Наташе очень понравились картины Шишкина.

Ответь на вопросы

Расскажи, куда пошли на экскурсию ученики. Кто вёл экскурсию?

Ученики пошли на экскурсию в Третьяковскую галерею. Экскурсию вёл Анна Михайловна.

О каких художниках узнали ребята?

Ребята узнали о Левитана, Репина, Шишкина и других художников.

Как ты думаешь, какие картины они увидели? 

Я думаю, что они увидели картины о зверей, лесов, дворцов, человек, русалок,

Найди в Интернете названия двух-трёх известных картин из Третьяковской галереи.

Прочитай ответы на вопросы

где? куда? откуда?
в зоопарке в зоопарк из зоопарка
в школе в школу из школы
в Москве в Москву из Москвы

Придумай со словами в рамке предложения.
Образец: Мы поедем (куда?) в парк
Мы приехали (откуда?) с парка

Составь предложения с этими сочетаниями слов.
Кладу (куда?) на парту, в парту.
Кладу (куда?) в шкаф, на пол.
Лежит (где?) в парте, на парте.
Лежит (где?) в шкафу, на полу.
Играю (где?) во дворе.
Иду (куда?) во двор.
Пишу (где?) на доске, в тетради.
Смотрю (куда?) на доску, в тетрадь.
Кладу (куда?) в шкаф.
Беру (откуда?) из шкафа.
Достаю (откуда?) из портфеля.
Кладу (куда?) в портфель.

Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց.
Լսո՞ւմ եք անուշ մի զնգոց —
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն:
Դյութում են շրթերը վարդե,
Սրտերը կրակ են ու բոց —
Գիտե՞ք, որ գարուն է արդեն,
Բոլորը թափվել են փողոց:

Հարցեր
1.Ո՞րն է քո ամենասիրելի եղանակը:

Ամառը:
2.Դուրս գրիր մակդիրները:Անուշ մի զնգոց, սրտերը կրակ են ու բոց, դյութում են շրթերը վարդե,սրտերը կրակ են ու բոց:

3.Բացատրիր տվյալ տողերը
Դյութում են շրթերը վարդե
Սրտերը կրակ են ու բոց: Շուրթերը կախարդում են կարմիր վարդի նման:

Քրդերի դրոշը

Հայաստանի առաջին հանրապետության տարիներին՝ 1918-1920 թվականներին, քրդերը ստացել են քաղաքական իրավունքներ․ Հայաստանի ազգային ժողովի կազմում ընտրվել է նաև քրդական համայնքի ներկաչացուցիչ, իսկ որոշ քրդեր դարձել են հայկական բանակի սպաներ և կազմավորել քրդական կամավորական գնդեր։

Խորհրդային տարիներին Հայաստանում մեծ թվով քրդերեն գրականություն է հրապարակվել, ստեղծվել են ազգային դպրոցներ և ռադիո։ 1925 թվականին Հայաստանի քրդերի համար բացվել են ավելի քան 50 դպրոցներ։

Քրդերը բաժանվում են երկու հիմնական մասի՝ հյուսիսային քրդեր կամ քուրմանջիներ և հարավային քրդեր կամ սորաններ, որոնք միմյանցից տարբերվում են ազգագրական, մարդաբանական և լեզվական մի շարք հատկանիշներով։

Քրդերը լցված են գրեթե ամբողջ Ասիայում։

Ասիա՝

Թուրքիա	11.000.000-15.000.000
Իրան	6.800.000
Իրաք	6.200.000
Սիրիա	3.000.000
Գերմանիա	800.000
Ղազախստան	100.000
Ռուսաստան	60.000
Հայաստան	2000
Լիբանան	43.000
Իսրայել	30.000
Աֆղանստան	25.000
Ադրբեջան	15.000
Թուրքմենստան	6.000
Վրաստան	2.500

Հարցեր՝

Ո՞վ է քրդերի նախնին, որից ձևավորվել է <<Քրդեր>> ազգային փոքրամասնությունը։

Առաջին համաշխարհային պատերազմումՕսմանյան կայսրության պարտությունից հետո հաղթանակած Դաշնակիցները քրդական պետություն ստեղծելու նախագիծ առաջ քաշեցին 1920 թվականի Սևրի պայմանագրով։ Սակայն խոստումը չկատարվեց, քանի որ երեք տարի անց կնքվեց Լոզանի պայմանագիրը, որով գծագրվեցին ժամանակակից Թուրքիայի սահմանները՝ թողնելով քրդերին փոքրամասնության կարգավիճակ իրենց երկրներում^[11]։

Ի՞նչ է պատահել, որի արդյունքում քրդերը տարածվել են Վրաստան, Թուրքմենստան, Ադրբեջան, Հայաստան, Իսրայել․․․

Քրդերի ծագումն ու պատմությունը այդքան էլ լավ չի ուսումնասիրված։ Ըստ ուսումնասիրությունների (Դ.Ն. Մարքենզի և ուրիշներ), քրդերի նախահայրենիքը եղել է ԻրանիՊարսք (Ֆարս) նահանգի հյուսիսային շրջանը (Զագրոսի լեռներ)։ Արաբական խալիֆայության կազմավորումից հետո քրդական ցեղերը թափանցել են Հյուսիսային Միջագետք և ընդունել իսլամ, իսկ սելջուկյան թուրքերի տիրապետության ժամանակաշրջանում (XI – XII դդ.) հաստատվել Հայաստանի հարավային նահանգների (Հայոց Միջագետք, Աղձնիք, Կորճայք) որոշ գավառներում։ Քրդերն առաջին անգամ հիշատակվում են XII դարի գրավոր աղբյուրներում՝ որպես վկայակոչուն ու խաշնարած ցեղեր (արաբ միջնադարյան հեղինակները «քուրդ» ցեղանունը հաճախ օգտագործում են «թափառակենցաղ խաշնարած» իմաստով)։ Քրդերը Հայաստանի այլ նահանգներում աստիճանաբար սփռվել են թուրքական սուլթանության տիրապետության հաստատումից (XVI դ.) հետո։ Պատմագիտության մեջ ներկայացվող «Քուրդիստան» կամ «Քըրդըստան» անվանումը օգտագործվում է սոսկ ազգագրական իմաստով (Իրանի Քուրդիստան, Իրաքի Քուրդիստան, Թուրքիայի Քուրդիստան), որովհետև գոյություն չի ունեցել նման քաղաքական միավորում։

Ի՞նչ ծագումնաբանություն ունի <<քուրդ>> անունը։

Из учебника стр. 45 — 46

Прочитай стихотворение.
Мой дедушка
У меня есть дедушка,
Как зима седой.
У меня есть дедушка
С белой бородой.
Много знает дедушка
Былей-небылиц
Про луну и солнышко,
Про зверей и птиц.

Я вопросы разные
Задаю ему:
— Где?
— Зачем?
— А скоро ли?
— Сколько?
— Почему?
Мне на всё мой дедушка
Может дать ответ.
И не стар мой дедушка,
Хоть ему сто лет.

Что рассказывает мальчик о своём дедушке? 
Мальчик рассказывает о мудрости дедушки, о внешности и о возрасте:

Расскажи о своих дедушке и бабушке.
Мой дедушка (папа мамы)был самым лучшим на свете, у него были золотые руки он строил разные станки и продавал. К нему приходили с разных стран и городов показывали проект а он строил эти станки. В прошлом году его уже не стало он заболел ковид 19. Я рад что успел познать и учиться его мудрости и терпениям.
Бабушка очень сильно любит своих внуков , особенно меня, потом что мне мама назвала в честь дедушки,и у нас характер тоже похож с дедом, бабушка очень красивая и умная, очень любит читать книги и готовить.

Придумай поздравление с праздником. 
Слова для справок:

Дорогаябабушка

Поздравляю
тебя с днём рождения
Желаю тебе много счастья, много Здоровье и терпение. Хочу чтобы ты всегда улыбалась.
Подпись. Твой дорогой внук Сурен

Рабочая тетрадь

стр. 20 упр. 57 — 63

57. Орфографи􏰀ческая минутка. Напиши вместо точек нужные буквы.

Па􏰀па шагает по улице с дочкой, Дочка собаку ведёт на цепочке, Держит соба􏰀ка в зубах поводок,

А в поводке выступает щено􏰀к.

Так и не смог я, ребята, понять, Кто же кого из них вывел гулять!

(Э. Успенский) Определи род выделенных существительных.

Папа (м.р) собака(ж. Р) щенок (с. Р)

58. К словам левого столбика подбери подходящие по смыслу слова из правого столбика. Соедини их стрелочками. Определи род существительных.

 бурый ( злой ( ) трусливый ( хитрая ( ловкая ( красивая ( большой (

лиса ( медведь ( волк ( заяц ( белка ( слон ( бабочка 

• 

 59.Прочитай, вставляя в предложения слово медве􏰀дь. Впиши, изменяя окончание этого слова по вопросам.

В лесу можно встретить (кого􏰀?) медведя .  Близко подходить (к кому􏰀?) к медведю  опасно. Я видел (кого􏰀?) Медведя в зоопарке. В лесу можно наблюдать (за кем?) за медведя толь-

ко издали. Лесник рассказал нам много интересного

(о

ком?) о медведи 

60.Спиши. В скобках поставь нужные вопросы к существительному лиса􏰀. Укажи падеж. Выдели окончания.

 1) Рыжая (кто? И. п.) лиса􏰀 спря􏰀талась в норе􏰀. Все знают хитрую (какую ?)лису. У (кого?) лисы пушистый хвост. 4) Во многих сказках рассказывается (что делается )о лисе. 5) Пришёл журавль в гости (куда?) к лисе.

6) Подружился волк (кто?) с лисой.

61. Поставь вопросы к слову крыло􏰀. Напиши. Под-

черкни окончания.

Ласточка сломала крыло (что?) Крыло силь- но болело. Птичка не могла взмахнуть крылом (чем?) Без здорового крыла (чего?)она не взлетит в небо. О ласточкином крыле (чем?) по- заботился лесник. Он привязал к крылу ( к чему ?)тоненькую палочку и забинтовал его. Скоро ласточка снова смогла летать.

62.Спиши, употребляя существительное стол в нужной форме.

1) Большой круглый стол стоял  посередине ком- наты. 2) На столе) были расставлены чашки, тарелки, сахарница, молочник, а в центре стола красовался медный самовар. 3) Я выложил на стол  продукты. 4) Под столом спрятался котёнок. 5) Гостей пригласи- ли к столу.

2) 3)

        63. Напиши о своём дедушке (или о своей ба- бушке)..